Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

Δίκαιη φορολόγηση και Κράτος δικαίου


Ένα βασικό σημείο στο οποίο διαφέρει η νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική από εκείνη των προοδευτικών δυνάμεων είναι η εφαρμογή της φορολογίας.

Συγκεκριμένα, οι συντηρητικές, νεοφιλελεύθερες παρατάξεις στοχεύουν στην μειωμένη φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων, γιατί με αυτόν τον τρόπο θα δοθούν κίνητρα για επενδύσεις και οικονομική ανάπτυξη. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και θα καταπολεμηθεί η ανεργία.

Η αλήθεια όμως είναι πολύ διαφορετική. Από την στιγμή που δεν υπάρχουν οι μηχανισμοί να ελεγχθεί το πότε, το πόσο και το που θα επενδυθεί το κεφάλαιο αυτό, οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι.

Γιατί, κατά κανόνα, σε περιόδους κρίσεων, όπως παράδειγμα αυτή που διανύουμε, το ρίσκο αυξάνεται και οι επιχειρήσεις μειώνουν τις επενδύσεις με άγνωστο το πότε θα το αποφασίσουν. Ακόμη, το επιπλέον χρήμα από την μείωση της φορολογίας δεν συνεπάγεται και την αύξηση των επενδύσεων τους. Όταν μια επιχείρηση καλύπτει από τα ήδη υπάρχοντα κέρδη, τις τρέχουσες ανάγκες της, τείνει να αποταμιεύει την διαφορά μεταξύ πραγματικών εσόδων και τρεχουσών δαπανών. Και τέλος, οι επενδύσεις όταν και εάν αποφασιστούν να γίνουν, είτε επενδύονται σε εξαγορές μετοχικού κεφαλαίου των κρατικών επιχειρήσεων, είτε ακόμη απλά καταναλώνονται σε αγορές για χάρη των διοικήσεων των επιχειρήσεων. Με άλλα λόγια, αυτή είναι η φορολογική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας που ο ελληνικός λαός ζήτησε στις 4 του Οκτώβρη να αλλάξει.

Ο ελληνικός λαός ζήτησε να αλλάξει με μια πιο δίκαιη φορολογία για την κοινωνία, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την μείωση των εισοδηματικών ανισοτήτων και ως επακόλουθο την αύξηση της ροπής προς κατανάλωση, που τόσο χρειάζεται η αγορά για να επιβιώσει.

Πράγματι, η φορολογική πολιτική των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων εκφράζει το κράτος δικαίου. Μια μορφή φορολογίας που δεν σταματά απλά στην πιο δίκαιη απόδοση άμεσων και έμμεσων φόρων, αλλά δίνει κίνητρα στους μικρομεσαίους να έχουν ειλικρινείς φορολογικές δηλώσεις και καταπολεμά τα υπερκέρδη των λίγων.

Δυστυχώς, όταν μια κυβέρνηση λειτουργεί υπό πίεση, από παράγοντες εντός ή εκτός των τειχών, τότε σίγουρα θα στραφεί στην εύκολη λύση των έμμεσων φόρων προς εκείνους που δεν μπορούν να αποκρύψουν ή θέλουν να καταθέτουν σωστές δηλώσεις. Ως αποτέλεσμα όμως, αυτό που θα λαμβάνει πάντα κάθε κυβέρνηση ως απάντηση θα είναι η αντίδραση του λαού. Το αίσθημα της άνισης μεταχείρισης προς όφελος των ολίγων δυναμιτίζει υποσυνείδητα το μοναδικό «όπλο» που έχει ο λαός. Την φοροδιαφυγή. Με απλά λόγια, όταν νιώθει ο πολίτης πως η ίδια του η κυβέρνηση τον αδικεί θα βρει και αυτός τρόπους να την «αδικήσει» με την σειρά του.

Άρα όσο και να κυνηγηθεί η φοροδιαφυγή, αν δεν στραφεί η φορολογία αρχικά στο να καταπολεμήσει τα υπερκέρδη και την μεγάλη φοροδιαφυγή των ολίγων δεν θα αλλάξει τίποτα ουσιαστικό.


Την χειρότερη μορφή της οικονομικής κρίσης, σίγουρα δεν θα την ζήσουμε και ως ένα βαθμό αυτό οφείλεται στην παραοικονομία, κοινώς στα αδήλωτα κέρδη λόγω φοροδιαφυγής. Όμως μια χώρα που θέλει να είναι δίκαιη και δημοκρατική δεν μπορεί να πορεύεται με την παραοικονομία και την κοινωνική ανισότητα.

Η νέα κυβέρνηση μπορεί και οραματίζεται να το αλλάξει αυτό. Δεν χρωστάει σε κανέναν, αλλά ούτε πρέπει να φοβάται και κανέναν. Τα λεφτά υπάρχουν και τα έχουν οι λίγοι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: