Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2012

Λίγα λόγια για την ιστορική διαδρομή του Φιλελευθερισμού.


Ο Φιλελευθερισμός αναπτύχθηκε ως πεποίθεση στις αρχές του 14ου αιώνα, ο όρος αυτός χαρακτήριζε τις τάξεις των ελεύθερων ανθρώπων που δεν ήταν δούλοι, χαρακτήριζε τον γενναιόδωρο που πρόσφερε αλλά και την έλλειψη προκαταλήψεων παράλληλα με την ευρύτητα της σκέψης. Ως πολιτική ιδεολογία εμφανίσθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα αρχικά στην Ισπανία. Αναπτύχθηκε και εξελίχτηκε κλιμακωτά ανάλογα με το πλήθος και το είδος των ερωτημάτων που προέκυπταν σε κάθε χρονική στιγμή, αναζητώντας απαντήσεις στην πολύπλοκη πολιτική πραγματικότητα των δυτικών κοινωνιών μέχρι την σημερινή εποχή.

Ο φιλελευθερισμός διακρίνεται από τις «ιδέες» κλειδιά που είναι, η άξια του ατόμου, η ελευθέρια, η δικαιοσύνη η πίστη στον ορθό λόγο και η ανεκτικότητα. Η σχέση με την αναζήτηση της δημοκρατικής διακυβέρνησης που προσπαθεί, προέκυψε μέσα από τις ανατροπές των προηγούμενων αιώνων, της φεουδαρχίας και της θρησκευτικής αυθεντίας μέσα από τις επαναστάσεις στην Αγγλία, στην Γαλλία και στην Αμερική. Η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης μέσω του διαφωτισμού δημιούργησε την ανάγκη να συντεθούν τα αιτήματα του σε μια ιδεολογία περιεκτική. Αναδείχτηκε σε πρώτη ιδεολογία με μαζική απήχηση, αλλά και μια από τις επικρατέστερες ιδεολογίες μέχρι και σήμερα.(Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 94).

«Ο κύριος όγκος της ακαδημαϊκής πολιτικής επιστήμης λ.χ. έχει συγκροτηθεί σύμφωνα με τις φιλελεύθερες – ορθολογιστικές προϋποθέσεις και φέρει επόμενος την σφραγίδα της φιλελεύθερης κληρονομιά της.» (Andrew Heywood. Εισαγωγή στην πολιτική, σελιδα46)
Ο φιλελευθερισμός αντιπρότεινε στο παλαιό καθεστώς την συνταγματική και την αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση, υποστήριζε την ελευθερία της συνείδησης που είχε μέσα στα πλαίσια της την θρησκευτική ελευθερία. Πρότεινε πολιτικές διευθετήσεις με νέο σύστημα αξίων, αναγνωρίζοντας στο άτομο και τα συμφέροντα του προτεραιότητα έναντι της κοινότητας. Οι ιδέες του έχουν ενσωματωθεί στην κουλτούρα των κρατών της Ευρώπης μέσα από ιστορικές διαδικασίες που επηρέασαν βαθιά την φιλελεύθερη ιδεολογία. Η κυριαρχία των αστικών τάξεων τον 18ο αιώνα απάλειψε τα ριζοσπαστικές αιχμές του φιλελευθερισμού, ακολούθως η βιομηχανική επανάσταση του προσέδωσε μεγαλύτερο κοινωνικό περιεχόμενο. Το ότι δεν καταφέρνει πάντα να ενσωματώνει μια σειρά από αντιφατικές μεταξύ τους αντιλήψεις δεν του αφαιρούν την προοπτική μιας ιδεολογίας με βαθύτερη συνοχή και ενότητα. Αποδίδοντας προτεραιότητες στις αξίες των ατομικών ελευθερίων και στις αρχές που απορρέουν από τον ατομικισμό. Άντλησε στοιχεία από πολλές θεωρίες που ακολουθούν παρακάτω. (Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 94)


Το άτομο

Η αυτοτέλεια του ατόμου είναι από τις βασικές έννοιες του φιλελευθερισμού. Με το παλαιό καθεστώς, η ύπαρξη του ταυτοποιούνταν από τις κοινωνικές ομάδες στις οποίες άνηκε. Π.χ, στην οικογένεια, στην επαγγελματική ένωση, στην θρησκευτική ή τοπική κοινότητα. Οι ατομικές πράξεις βάρυναν το σύνολο της κοινότητας που ήταν υπεύθυνη για τα μέλη της, που σπάνια είχαν την δυνατότητα να σπάσουν τα δεσμά είτε ήταν υλικά είτε ιδεολογικά.

Η ωφελιμιστική φιλοσοφική θεώρηση που ανάγεται μέσα στα πλαίσια του διαφωτισμού, κατατάσσεται στην εξελικτική πορεία του φιλελευθερισμού που υποστήριξε όταν χρειαζόταν τις μεταρρυθμίσεις για την αναμόρφωση των θεσμών στις αρχές του 19ου αιώνα. Πρόσθεσε την πρακτική να μετρηθεί επιστημονικά η μεγαλύτερη δυνατή ευτυχία όσων το δυνατών περισσοτέρων ανθρώπων. Με έργο σε τομείς όπως στις καλύτερες συνθήκες μεταχείρισης των κρατουμένων, στην κινητοποίηση υπέρ των δικαιωμάτων τις γυναίκας. Αλλά και στην κριτική που άσκησε στην συνταγματική διευθέτηση της επαναστατημένης Ελλάδας. Εκπρόσωποι του είναι οι Τζερεμυ Μπενθαμ και Τζειμς Μιλ.
Πρότεινε ουσιαστικά τον οικονομικό άνθρωπο που χαρακτήριζε τον κλασσικό φιλελευθερισμό. Σε αντιδιαστολή με τον σύγχρονο που ενστερνίζεται τα κοινωνικά ιδανικά που προστατεύονται μέσω ενός κράτους πρόνοιας. (Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 82-88)

Ο Rawls ήταν από τους πρώτους που επεξεργάσθηκε μια συστηματική εναλλακτική πρόταση στον ωφελιμισμό στο βιβλίο του θεωρία της δικαιοσύνης το 1971. Στο αδιέξοδο που είχε επέλθει ανάμεσα στον ωφελιμισμό και σε ένα συνονθύλευμα ιδεών και αξίων που αποκαλεί ενορασιοκρατία και πρόκειται για αναλύσεις συγκεκριμένων ζητημάτων. Προκειμένου να κατηγορηθεί ο φιλελευθερισμός για παρεκτροπή από τις αρχές του, όπως αυτή του πλουραλισμού και την μη ανοχή στην διαφορετικότητα των ιδεών, προσπάθησε να δόση μια πολιτική θεωρεία που να δίνει δομή στις διαφορετικές αυτές ενοράσεις. Το έργο του Rawls είναι σημαντικό όχι γιατί απάλειψε τις διαφωνίες αλλά γιατί οι επόμενες θεωρίες το χρησιμοποιούν σε αντιπαράθεση για να αυτοπροσδιοριστούν. (WILL KYMLICKA, σελίδα 142, 144)

Φυσικά δικαιώματα - ισότητα ευκαιριών

Εκτός των κοινωνιολογικών εξελίξεων, υπήρξαν εξελίξεις παράλληλα στον χώρο των ιδεών. Οι θεωρίες περί φυσικού δικαίου προέκτειναν την χριστιανική θεώρηση περί της ύπαρξης της ατομικής ψυχής. Απόδωσαν στο άτομο φυσικά και αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα, ανοικοδομώντας μια κοινωνία που το προστάτευε. Οι ατομιστικές θεωρίες του κλασικού φιλελευθερισμού ιεραρχούν πρώτο στην κλίμακα το άτομο και υιοθετούν ακραίες μορφές. Μια τέτοια μορφή είναι ότι τα ανθρώπινα όντα είναι κατεξοχήν εγωιστικά, ιδιοτελή, και αυτάρκη. Δεν αναγνωρίζεται η αυθυπαρξία στην κοινωνία, την ιεραρχεί στην επόμενη θέση που αποτελείται από ένα άθροισμα μεμονωμένων ατόμων. Το άτομο υπερτερεί απέναντι σε κάθε συλλόγικοτητα, οι πολιτικές και κοινωνικές θεωρίες όταν εφαρμόζουν την μεθοδολογία της κοινωνικής ερευνάς το τοποθετούν στο επίκεντρο τους και όλες οι προτάσεις τους πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινούν από εκεί, έχοντας τον μεθολογικό ατομικισμό. Στην φιλοσοφική σφαίρα η ίδια αρχή καταλήγει στον ηθικό ατομικισμό που προτρέπει στην ανοικοδόμηση της κοινωνίας μέσω των δικαιωμάτων των αναγκών και των συμφερόντων του ατόμου. Προβάλλοντας όλοι οι φιλελεύθεροι την ανάγκη να επιτρέπει η κοινωνία στα άτομα να αναπτύξουν πλήρως τις ικανότητες τους. .(Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 96).
Αυτά τα φυσικά δικαιώματα αναγορεύτηκαν σε θεμελιώδη σύμφωνα με τους όρους της φυσικής φιλοσοφίας. Για τον Τζων Λοκ ήταν η ζωή, η ελευθέρια και η ιδιοκτησία. Η οικουμενικότητα του φιλελευθερισμού παράλληλα με την αύξηση και εκλέπτυνση των ανθρώπινων αναγκών δυσκόλευε στο να συμφωνήσουν ποια είναι αυτά. Αλλάζοντας και οι αντιλήψεις περί δικαιωμάτων, ο πρόεδρος τον ΗΠΑ Τομας Τζέφερσον μίλησε για ζωή, ελευθερία και επιδίωξη της ευτυχίας προσθέτοντας συνέχεια και αλλά, όπως δικαίωμα στην εργασία, στον συνδικαλισμό κλπ. Στην κλασσική του μορφή ο φιλελευθερισμός στο οικονομικό επίπεδο ζητούσε την κατάργηση της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, των δασμολογικών φραγμών στο εξωτερικό εμπόριο και στο εσωτερικό τα φεουδαρχικά κατάλοιπα.
(Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 79)

Στον σύγχρονο φιλελευθερισμό του Rawls η εξέλιξη σκιαγραφείτε στην αποδοχή του ότι η μεγαλύτερη αμοιβή δικαιολογείται μόνο εφόσον ωφελεί ολόκληρη την κοινωνία και βοηθάει την αύξηση του εισοδήματος των ασθενέστερων. Η επιτυχία καθορίζεται από τις επιδόσεις και όχι από εξωγενείς παράγοντες όπως η φυλή, η τάξη, η το φύλο των ανθρώπων, χωρίς αυτά η ανισότητα του εισοδήματος είναι ακριβοδίκαιη εφόσον υπάρχουν ίσες ευκαιρίες για όλους. Παράλληλα όμως υπάρχει και άλλος παράγοντας τυχαιότητας που προκαλεί ανισότητες, αυτός της βιολογικής υστέρησης κάποιων δυνατοτήτων όπως αναπηρία κλπ. Με δεδομένη λοιπόν την διαφορά αυτή ως ηθικός αυθαίρετη, δεν πρέπει να σταθμίζεται η διανομή του εισοδήματος βάση των δυνατοτήτων που μπορεί να προσφέρει στην κοινωνία.(WILL KYMLICKA σελίδα 147-151)

Η έννοια της Ελευθερίας

Η έννοια της ελευθερίας που προτείνει ο φιλελευθερισμός στις αρχές του 19ου αιώνα είναι η υπέρτατη αξία του, μεταβάλετε με τις εκάστοτε κοινωνικές συνθήκες και από τις ανάγκες που απορρέουν, με χαρακτηριστικά ασυμφωνίας για το τελικό νόημα της. Αρχικά η αποθετική της έννοια είχε να κάνει με τις ρίξεις που έκανε με το παλαιό καθεστώς της φεουδαρχίας, αποβλέποντας στις ισχυρές εγγυήσεις για την ασφάλεια των ατόμων από αυθαίρετους εξαναγκασμούς και περιορισμούς που επέβαλε η εξουσία και δεν επέτρεπε καμία εξωτερική παρέμβαση. Από τα μέσα του αιώνα πρόβαλε η θετική έννοια της ελευθερίας από τον John Stuart Mill όπου σύμφωνα με αυτή σημαίνει το αυτεξούσιο του ατόμου, που του δίνει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των ικανοτήτων του, την διεύρυνση της αντίληψη του ώστε να του δίνεται η ευκαιρία να πραγματώνει τις δυνατότητες του. Τον μόνο περιορισμό που έθεσε ήταν στον βαθμό που η απόλυτη ελευθερία δεν πρέπει να προξενεί κάποια βλάβη άλλων προσώπων. Βάζοντας έτσι τα όρια που καταλήγουν στην ασυδοσία. Μέσα στα πλαίσια τις εξέλιξης του φιλελευθερισμού επανέρχεται η θέληση το κράτος να παρεμβαίνει κύριος για την προστασία των ποιον αδυνάτων.(Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 64-96-88)

Ορθός λόγος

Στοιχείο του διαφωτισμού ο ορθολογισμός έδωσε την δυνατότητα του διαλόγου ανάμεσα σε ομάδες σκέψης, εκτονώνοντας τις συγκρούσεις και τις διαφορές. Έδωσε την δυνατότητα στα άτομα μέσω του ορθού λόγου να ξεφύγουν από καταπιεστικές ελέω θεού εξουσίες που δρούσαν ανεξέλεγκτα.

Τα άτομα έχουν την ηθική υποχρέωση με την δυνατότητα για μάθηση που έχουν, να είναι υπεύθυνα για την ζωή τους επιδιώκοντας τα ίδια τα αληθινά συμφέροντα τους.
Η πίστη στον ορθό λόγο δίνει την καινοφανή και αισιόδοξη αντίληψη του κόσμου και του εαυτού τους, παράλληλα με τις εκπληκτικές επιστημονικές επαναστάσεις ως παράδειγμα, που βοήθησαν στην κοινωνική πρόοδο, έδωσαν την προοπτική να πραγματωθεί η απελευθέρωση της ανθρωπότητας, μέσω της εκπαίδευσης των νέων γενεών. Η παραπάνω πίστη είναι βασική προϋπόθεση που δίνει εμφανίσει ο φιλελευθερισμός για την ιδέα της προόδου.
Με δεδομένα τα παραπάνω ο φιλελευθερισμός στην προσπάθεια εύρεσης λύσεων μεταξύ των αντιπάλων εγωιστικών συμφερόντων, πιστεύει ότι υπάρχει δυνατότητα εύρεσης λύσεων που επιδέχεται συμβιβασμό και σύνθεση. Είναι εφικτή και επιθυμητή μέσω συνδιαλλαγής και διαπραγμάτευσης, πρώτου γίνει προσφυγή στην βία κάτι που υπονομεύει την ιδεολογία του φιλελευθερισμού καθώς καταργείται η πίστη στον ορθό λόγο. (Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 64-97)

Δικαιοσύνη

Η έννοια της δικαιοσύνης από τον φιλελευθερισμό συνδέετε με την παραδοσιακή ηθική ως ένας τύπος κρίσης ηθικής φύσεως, εδραίωσε την επίγεια δικαιοσύνη σε αντίθεση με την θεϊκή παλαιότερα και θεώρησε ως ποιο ασφαλές μέτρο την τυπική ισότητα δικαιωμάτων. Παράλληλα με τον σεβασμό και την αξία όλων των ανθρώπων. Συνέχισε την φυσική θεώρηση του δικαίου που επικρατούσε ως τον δέκατο ένατο αιώνα, που έλεγε ότι ο θεός έχει προικίσει όλα τα ανθρώπινα όντα με φυσικά και αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα. Αναγνωρίζοντας αυτά λοιπόν και ο νόμος, παρέχει ίσα δικαιώματα σε όλους, και είναι σύμφωνα με τις επιταγές του θεού ή της φύσης. Έχοντας ως βασική προϋπόθεση την ισότητα των ευκαιριών από όλους, δίνει την δυνατότητα να αναπτυχθούν ελεύθερα όλες οι ικανότητες. Όπου όμως η όποια ανισότητα δικαιολογείται από την στιγμή που δίνονται ίσες ευκαιρίες σε όλους. Τίθεται έτσι η έννοια της αξιοκρατίας που ξεφεύγει από τον εξισοτισμό και επικρατούν οι ποιο άξιοι. Πολλές οι απόψεις περί δικαιοσύνης που και εδώ διίστανται όπως σε όλες τις θεωρίες σε ειδικότερα θέματα. Ο σύγχρονος φιλελεύθερος στοχαστής Τζων Ρωουλς, αν και υποστηρίζει την ανισότητα πιστεύει ότι η δικαιοσύνη πρέπει να λειτουργεί υπέρ των αδυνάτων, σύμφωνα με την αρχή της επιείκειας. (Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 64-97) Ενώ αντίθετα ένας άλλος υπέρμαχος του φιλελευθερισμού ο Ρομπερτ Νοτσικ παρουσιάζει την αδικία και όχι την ανισότητα, θεωρώντας ότι γίνεται καταστρατήγηση των άξιων του φιλελευθερισμού και ειδικά κατεξοχήν στα περιουσιακά δικαιώματα έστω και αν είναι προς όφελος των ασθενέστερων και της ισότητας.

Ο Rawls εδώ θέτει την κεντρική ιδέα για την γενική αντίληψη της δικαιοσύνης, στην ίση διανομή όλων των πρωταρχικών κοινωνικών Αγάθων. Ελευθέρια και ευκαιρίες, εισόδημα και πλούτος, καθώς και οι βάσεις του αυτοσεβασμού. Όποια όμως άνιση διανομή υπάρξει, δικαιολογείτε εφόσον είναι προς όφελος των ασθενέστερων. Παράλληλα η οποία άνιση διανομή προάγει τα συμφέροντα των υπολοίπων και μπορεί να αυξήσει τα μερίδια τους, τότε είναι πάλι αποδεκτή. Αλλά αν τίθεται θέμα να θίγουν τα ακριβοδίκαια μερίδια τους δεν επιτρέπεται, όπως συμβαίνει στον ωφελιμισμό. Σε ζητήματα ελευθερίας που θίγονται από τον πιθανό τρόπο διανομής, όπως πχ για την αύξηση του εισοδήματος, στην ανομοιόμορφη κατανομή ίσων ευκαιριών, που δημιουργείται στην περίπτωση των ευνοημένων στην διανομή του εισοδήματος και βρίσκονται σε πλεονεκτικότερη θέση ήδη την συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Ο Rawls εδώ θέτει ζήτημα ιεράρχησης των προτεραιοτήτων. Πρώτη αρχή που θέτει είναι ότι καθένας πρέπει να έχει πρόσβαση στο εκτενές συνολικό σύστημα ίσων βασικών ελευθεριών, που είναι συμβατό με ένα παρόμοιο σύστημα ελευθέριας για όλους. Δεύτερη αρχή είναι ότι οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες πρέπει να διαρρυθμίζονται προς όφελος των λιγότερο ευνοημένων και να υπάρχει ακριβοδίκαιη ισότητα ευκαιριών σε αξιώματα και θέσεις. Οι προτεραιότητες που θέτει είναι αυτή της ελευθερίας που μπορεί να περιοριστή μόνο για χάρη της ελευθέριας. Και δεύτερη προτεραιότητα θέτει την δικαιοσύνη να προηγείται της αποδοτικότητας και της ευημερίας.( WILL KYMLICKA σελίδα 144, 145, 146, 147)

Η ανεκτικότητα

Η ανεκτικότητα θεωρείται από τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του φιλελευθερισμού, με την μεγαλύτερη αξία, από πολλούς στοχαστές της ιδεολογίας. Που από την φύση της είναι ηθικά ουδέτερη απέναντι σε οποιοδήποτε καταναγκασμό. Δεν αποσκοπεί στο να καταδείξει ποιο είναι καλό ή κακό, επιτρέπει την ελευθέρια αυτή στους ανθρώπους, επιτρέποντας να την πραγματώσουν από μόνοι τους, χωρίς να επεμβαίνει στην ιδιωτική τους ζωή και δεν επιτρέπει όμως σε κανένα να την ανατρέψει. Μέσα στα πλαίσια αυτά λοιπόν, αναγνωρίζει την ανεκτικότητα ως θετική άξια και όχι ως απλή ανοχή. Θεωρεί ότι πρέπει να υπάρχουν όλες οι γνώμες μέσα στα πλαίσια της ελευθερίας, έστω και αν δεν είναι ανεκτές. Θεωρεί την πολυμορφία και τον ανταγωνισμό ως βασική φυσική και ιδανική κοινωνική αρετή, αποτυπώνει την αντίληψη της ανοιχτής κοινωνίας. Επιβάλλοντας ένα σύνολο κανόνων ως αρχή κοινωνικής συμπεριφοράς για το πώς πρέπει να μεταχειριζόμαστε τους άλλους. Ο πιθανών κίνδυνος που παρουσιάζεται στην παραπάνω θεμελιώδη άξια του φιλελευθερισμού είναι, να εκλάβουμε τον φιλελευθερισμό ως ηθικά ουδέτερη ιδεολογία απειλώντας να καταργήσει την ηθική δομή της. (Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 68)

Δημοκρατική αρχή

Ο όρος της δημοκρατίας που χρησιμοποιεί και αποδέχεται ο φιλελευθερισμός μέσα στο πλήθος των εξηγηματικών εννοιών που δέχεται, έχει να κάνει εν αρχή με την κανονιστική εφαρμογή των θεωριών του. Είναι το κύριο ρεύμα που εφαρμόζεται και σήμερα με παράδοση από τον στοχαστή Τζοζεφ Σουμπέτερ και ακολούθως τον Σαμουελ Χαντιγκον. Της δίνει μια πολλή συγκεκριμένη έννοια που είναι η αντιπροσωπευτική μορφή διακυβέρνησης, όπου η εξουσία εκλέγεται από τον λαό για να τον κυβερνήσει, βάση των αρχών του. Θεωρείτε αν και δεν ασκεί άμεσα την εξουσία το άτομο, ότι συμμετέχει στην πολιτική διαδικασία που ταυτίζεται με τις εκλογές, ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Στην άμεση δημοκρατία συμβαίνει το αντίθετο, το πολιτικό σώμα που αντιπροσωπεύεται με την παραπάνω πρακτική της εκλογικής διαδικασίας, εδώ μετέχει χωρίς διαμεσολάβηση και συνεχεία στην άσκηση της εξουσίας.

Συνταγματική διακυβέρνηση

Το φιλελεύθερο κράτος εξασφαλίζει και προστατεύει τα όρια της ελευθερίας καθενός ατόμου. Μέσω μιας συμφωνίας που αποδέχεται την διακυβέρνηση του κράτους από ανάγκη, ανακηρύσσοντας το ως κυρίαρχο θεσμό και το αναγνωρίζει η κοινωνία ως νόμιμο. Μέσω ενός κοινωνικού συμβολαίου που απεικονίζει την συγκεκριμένη ιδεολογία που αντλεί την νομιμότητα «από τα κάτω». Λειτουργεί για χάρη των ατόμων και όχι για κάποιον άλλον υπέρτατο λόγο. Η μη τήρηση αυτή του κοινωνικού συμβολαίου δίνει το δικαίωμα στην κοινωνία να αντιταχθεί και να το ανατρέψει. Έχει ρόλο διαιτητή που κρατάει μια ουδετερότητα, που αμερόληπτα προσπαθεί να συμβιβάσει και να συναρμόσει τις όποιες αντιθέσεις. Αναγκαίο κακό για τον στοχαστή Χέγκελ που όμως επειδή ενεργεί για τα συλλογικά συμφέροντα, του προσδίδεται μια αξία που ενσαρκώνει τα ανώτερα ιδεώδη των λαών. Για να γίνει εφικτή η εξασφάλιση της νομιμότητας ο φιλελευθερισμός επέλεξε δυο βασικές στρατηγικές, η μια είναι η επιβολή του συνταγματικής κατοχύρωσης και η δεύτερη η διάσπαση των εξουσιών σε πολλά επίπεδα για να περιστείλει την δύναμη του κράτους, ώστε να υπάρχει αμφότερους έλεγχος. Παράλληλα προωθεί των διαχωρισμό των εξουσιών για να υπάρχουν στεγανά, σε εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική εξουσία. (Σπ. Μάρκετος ΕΑΠ σελίδα 69)

Ο Rawls στην θεωρεία του περί κοινωνικού συμβολαίου πιστεύει ότι έχει τον ρόλο να καθορίζει τις αρχές τις δικαιοσύνης από μια θέση ισότητας. Που διασφαλίζει όμως τον τρόπο ενσωμάτωσης ορισμένης αντίληψης της ισότητας, καθώς είναι δύσκολο να υπάρξει συγκεκριμένη. Αλλά διασφαλίσει την εξαγωγή των συνεπειών αυτών των αντιλήψεων, για την δίκαιη διαρρύθμιση τους αργότερα. Βελτιώνοντας την θεωρεία ας «είμαστε ευαίσθητοι ως προς τις φιλοδοξίες» αλλά «όχι ως προς τις προικοδοτήσεις» (WILL KYMLICKA σελίδα 151, 153, 169).

Σταύρος Χρονάκης

greekliberals

Δεν υπάρχουν σχόλια: