Ο κλητήρας της Εθνικής με τις μετοχές των 400 εκατ. δραχμών.

Ενα καλοκαιρινό πρωινό του 1999, ο τότε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας περπατούσε το πεζοδρόμιο της οδού Σοφοκλέους πηγαίνοντας στο γραφείο του. Λίγο προτού φτάσει στην κεντρική πύλη της ΕΤΕ συνάντησε έναν φίλο του χρηματιστή. Καθώς έλεγαν τα τυπικά, πέρασε στο απέναντι πεζοδρόμιο ένας κύριος κοντά στα 60. Ο χρηματιστής, λοιπόν, λέει στον υποδιοικητή: «Τον βλέπεις αυτόν τον κύριο. Ε, λοιπόν, σε πληροφορώ ότι είναι κλητήρας στην Εθνική και από τους μεγαλομετόχους της τράπεζας που εσύ είσαι αφεντικό».

Προτού προλάβει να ψελλίσει κάτι ο υποδιοικητής, ο χρηματιστής συνέχισε: «Τον ξέρω από 25 χρόνων. Κάθε μήνα εδώ και 35 χρόνια (δηλαδή από το 1965) έρχεται στο γραφείο μου και αγοράζει όσες Εθνικές μπορεί από το περίσσευμά του. Πότε 50, πότε 100, πότε 200. Ποτέ δεν έχει πουλήσει μια μετοχή. Σε όλες τις αυξήσεις ήταν μέσα. Αποτέλεσμα, σήμερα να έχει χιλιάδες μετοχές αξίας πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων δραχμών (περίπου 400 εκατ. δραχμές τις υπολόγισε τότε ο χρηματιστής).

Ο υποδιοικητής πραγματικά δεν είχε τι να πει. Μερικές ημέρες μετά τον κάλεσε για να τον γνωρίσει. Φυσικά δεν του αποκάλυψε τα όσα ήξερε. Ηθελε όμως να μάθει το σκεπτικό του. Η σκέψη του συνταξιούχου κλητήρα, όμως, ήταν απλή: «Εάν κάποιος διακρατήσει τις καλές μετοχές (blue chips) για αρκετά χρόνια, είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι δεν θα χάσει. Ισα-ίσα, από το μέρισμα θα έχει και μια καλή απόδοση». Αυτή ήταν πάντως η εμπειρία από τη δεκαετία του 1950 έως το 2000. Ο κλητήρας αυτός, που ποτέ του δεν τζόγαρε, αποφάσισε από μικρό παιδί να αποταμιεύσει τα χρήματά του σε μία από τις κορυφαίες μετοχές της Ευρώπης. Κάποιος άλλος αγόραζε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, κάποιος επένδυσε σε ακίνητα.

Και φτάνουμε στο σήμερα. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν 1.000.000 μικρομετόχους. Οι πιο πολλοί έχουν χάσει μέχρι αυτή τη στιγμή έως και το 99% των κεφαλαίων τους, όπως οι κάτοχοι των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου που έχασαν το 75% των χρημάτων τους. Δηλαδή, έχουν χαθεί κόποι δεκαετιών.

Η κυβέρνηση ωστόσο πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει με τις τράπεζες με γνώμονα και το συμφέρον των «μικρών». Γιατί τράπεζες δεν είναι μόνο οι διοικήσεις και οι μεγαλομέτοχοι που κάποιοι θέλουν να τους αποκλείσουν από τις επικείμενες αυξήσεις για να πάρουν το πάνω χέρι. Εάν γίνει αυτό, τότε κάποια πιστωτικά ιδρύματα θα κρατικοποιηθούν κατά 100% και θα γίνουν προπύργια ρουσφετιών, με αποτέλεσμα να καταντήσουν σαν την Αγροτική που οι πολιτικοί τη φόρτωσαν με θαλασσοδάνεια τις προηγούμενες δεκαετίες.

Ιδωμεν...

Γ. Δημητρομανωλάκης

protothema